1. Tình hình thực tại:
Thiếu hụt nguồn nhân lực chuyên môn là một trong những thách thức lớn nhất cho nền kinh tế Đức trước mắt và lâu dài. Luật nhập cư mới của Đức mở ra hành lang pháp lý chắc chắn cho phép nhân lực từ Việt Nam (VN) vào Đức học, làm việc và định cư.
Phần lớn học viên (HV) đang tới Đức hiện nay xuất thân từ các gia đình có khả năng đầu tư ban đầu cho các khâu chuẩn bị về ngôn ngữ và thủ tục, nhưng đa số lực học có hạn, ý thức và động lực không thực sự thích hợp cho các ngành nghề có tính chất vất vả đặc thù như nhà hàng, chế biến thực phẩm, điều dưỡng,… Trong khi đó rất nhiều các em có tố chất phù hợp cho việc học nghề và làm việc tại Đức thì không có cơ hội tham gia vì lý do thiếu nguồn tài chính ban đầu.
2. Triển khai thử nghiệm:
– DeViU e.V. đã đứng ra tập hợp một nhóm doanh nghiệp (DN) Đức có nhu cầu nhân lực và tinh thần cộng đồng, sẵn sàng cho học viên vay trước không lãi suất khoản kinh phí cần phải có để tham gia học nghề ngành nhà hàng song song với học tiếng Đức. HV cam kết sau khi tốt nghiệp sẽ làm việc cho DN tại Đức ít nhất 3 năm, trả lại dần khoản tiền vay từ lương hàng tháng. Liên hiệp hội người Việt tại Đức cùng đồng hành giám sát để đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của các bên tham gia, phối hợp với các cơ quan hữu quan của cả hai nước để xử lý nghiêm các vi phạm nếu có.
– Qua các kênh chính thống trong nước để tuyển chọn ra 25-30 học viên có hoàn cảnh khó khăn, nhưng lực học, sức khỏe và ý thức tốt; học thử online để làm quen và chọn lựa, chính thức quyết định tham gia.
– Tập trung học viên về một nơi thuận lợi để học nghề chế biến món ăn và nghề phục vụ nhà hàng, đào tạo kép theo chuẩn Đức (60% thực hành tại DN) song song với học tiếng Đức.
– Sau khi có bằng A2 tiếng Đức:
+ Học viên đã có sẵn bằng nghề phù hợp sẽ tới Đức làm việc theo thị thực cho lao động lành nghề (có bằng đại học: https://vietnam.diplo.de/vn-vi/dichvulanhsu/05-visaeinreise/2306808-2306808; có bằng nghề: https://vietnam.diplo.de/vn-vi/dichvulanhsu/05-visaeinreise/2642980-2642980).
+ Học viên chưa có bằng nghề phù hợp sẽ học tiếp để lấy bằng nghề hệ 24 tháng theo chuẩn Đức (cùng với sự đồng hành của AHK tại VN để bằng được công nhận) và B1 tiếng Đức. Sau đó vào Đức làm việc theo Thị thực cho lao động lành nghề đã qua đào tạo nghề (https://vietnam.diplo.de/vn-vi/dichvulanhsu/05-visaeinreise/2642980-2642980).
– Khoản kinh phí DN cho vay tổng cộng sẽ được chi trả cho:
+ Đào tạo tiếng Đức đến B1;
+ Đào tạo nghề song hành theo chuẩn Đức;
+ Vé bay và các phụ phí (dịch thuật, công nhận bằng cấp, lệ phí Visa, bảo hiểm);
+ Nhà ở ban đầu (đặt cọc 3 tháng khi thuê nhà, trang bị đồ dùng tối thiểu);
+ Chi phí vận hành (tư vấn AHK để bằng được công nhận, tổ chức quản lý ở Việt Nam và Đức).
– DeViU e.V. phối hợp giữa các bên tham gia để thực hiện dự án theo đúng như các cam kết được soạn thảo phù hợp với luật pháp Đức và Việt Nam; Đại sứ quán Việt Nam và Liên hội người Việt tại Đức cùng giám sát để đảm bảo quyền lợi của người lao động, cũng như xử lý nghiêm minh các vi phạm, đặc biệt là vấn đề nhảy việc giữa chừng.
3. Xây dựng nền tảng bền vững cho dự án:
– Qua sự hỗ trợ của Đại sứ quán Việt Nam và Cơ quan Xúc Tiến Thương Mại Frankfurt Rhein-Main để mời AHK Đức tại Việt Nam tư vấn, giám sát việc đào tạo nghề tại VN theo chuẩn Đức; theo đó học viên tốt nghiệp xong có thể vào Đức làm việc ngay, không cần phải trải qua quy trình công nhận bằng (rất tốn kém thời gian và chi phí cho doanh nghiệp cũng như học viên).
– Tìm kiếm nguồn kinh phí phù hợp để tạo ra Quỹ tài chính cho học viên thuộc hộ nghèo, dân tộc thiểu số, bộ đội xuất ngũ,…vay với lãi suất thấp để tham ra chương trình. Kinh phí học viên hoàn trả lại khi đã làm việc tại Đức sẽ quay vòng cho học viên khóa sau vay tiếp. Quỹ này cùng với nguồn tài chính do doanh nghiệp Đức tiếp nhận lao động cho vay sẽ là cơ sở để dự án phát triển bền vững, mở rộng sang các ngành nghề khác, cung cấp nhân lực chất lượng cao đáp ứng đúng cho như cầu của cả các doanh nghiệp Đức cũng như doanh nghiệp VN tại Đức.
– Nguồn nhân lực bền vững là cơ sở để DeViU e.V. xây dựng nên các mô hình kinh doanh mới, làm hình mẫu cho cộng đồng cùng làm và cùng phát triển, đóng góp trở lại cho các công việc chung của cộng đồng.